VPN là gì? Phương thức, ưu nhược điểm và ứng dụng của VPN

Những cá nhân thường xuyên tiếp xúc trong lĩnh vực công nghệ thông tin hẳn sẽ đôi lần sử dụng đến khái niệm VPN. Đây là một không gian mạng thực sự hữu ích trong nhiều trường hợp. Vậy VPN là gì? Tại sao nhiều người dùng quan tâm và khi nào cần dùng đến nó?

VPN là gì?

VPN là cụm từ viết tắt của Virtual Private Network, hiểu đơn giản đây là một không gian mạng ảo riêng, cho phép người sử dụng thiết lập truy cập, tìm kiếm, lưu trữ trên Internet. Khi thiết lập VPN, người sử dụng có thể dễ dàng truy cập vào các trang website bị hạn chế trước đó, bảo mật an toàn cho việc duyệt web, tạo không gian riêng tư, tránh bị rò rỉ thông tin khi sử dụng internet công cộng bằng Wifi.

VPN sẽ chuyển tiếp tất cả lượng truy cập mạng của bạn tới một hệ thống mạng ảo, nơi có thể truy cập từ xa nguồn tài nguyên mạng dưới sự kiểm duyệt của người quản lý. Hiện nay, việc khởi động VPN ở Việt Nam tương đối dễ bởi các hệ điều hành gần như đều hỗ trợ vấn đề này.

Chức năng của hệ thống VPN

Những chức năng mà hệ thống VPN giải quyết cho người sử dụng gồm có:

Tunnelling

Đây là chức năng cơ bản nhất của hệ thống, cho phép phân phối các gói packet trên đường truyền mà không để lộ thông tin. Hệ thống sẽ đóng gói dữ liệu của bạn thành một dạng mã hóa và gửi nó đi theo phương thức đường truyền tunnelling.

Mã hóa

Chức năng này giúp bạn bảo vệ dữ liệu cá nhân, công ty, doanh nghiệp trên không gian mạng. Bên nhận dữ liệu sẽ biết cách giải mã theo một cách nhất định.

Xác thực

VPN cần xác nhận danh tính của các client khi nó muốn giao tiếp với hệ thống mạng ảo.

Quản lý phiên

VPN duy trì phiên để các client có thể tiếp tục giao tiếp với nó trong một khoảng thời gian nhất định.

Ứng dụng tuyệt vời của hệ thống VPN

Các tập đoàn lớn, những cơ sở nhiều tài liệu mật thường sử dụng công nghệ VPN để người dùng có thể kết nối từ xa tới không gian mạng riêng. Hệ thống VPN sẽ cho phép người sử dụng kết nối nhiều site khác nhau, tương tự như dạng mạng WAN. 

Mỗi người dùng trong hệ thống sẽ được cấp một tài khoản và mật khẩu nhất định để truy cập vào không gian mạng. Những thông tin này được lưu cố định trên Personal Identification Number (PIN), PIN sinh ra một dạng mã tương tự như OTP và có hiệu lực trong vòng khoảng một phút.

Một số ứng dụng tuyệt vời của hệ thống VPN điểm danh cụ thể gồm có:

Truy cập vào hệ thống không gian mạng doanh nghiệp từ xa

Nhiều doanh nghiệp cần phải làm việc với dữ liệu nội bộ từ xa, việc sử dụng hệ thống VPN lúc này chính là giải pháp hợp lý và hữu ích. Những người kinh doanh cùng công ty, tập đoàn truy cập vào hệ thống mạng cục bộ, có thể giải quyết công việc ở mọi nơi mà không sợ việc rò rỉ thông tin cá nhân khi sử dụng Internet công cộng. Nhờ đó tính bảo mật được gia tăng một cách đáng kể.

Truy cập hệ thống mạng gia đình ngay cả khi đi vắng

Bạn có thể cài đặt hệ thống VPN ngay cả đối với không gian nhà bạn. Thao tác cài đặt VPN tại nhà giúp bạn có thể truy cập vào hệ thống Internet nhà bạn ngay cả khi bạn không ở nhà, đi công tác hay đi chơi. 

Duyệt web ẩn danh nhanh chóng

Khi thao tác với các mạng Internet công cộng như Wifi thì tính an toàn của dữ liệu điện thoại, máy tính không được cao. Để bảo mật các dữ liệu trong thiết bị và hành động trên không gian mạng thì bạn nên kết nối thêm VPN. Mọi thông tin lúc này đều sẽ đi qua hệ thống VPN nên hoàn toàn được mã hóa. 

Tải tập tin nhanh chóng

Tốc độ tải các file dung lượng cao sẽ tăng lên nhanh chóng. Đây cũng là một điều hữu ích đối với những người thường xuyên sử dụng mạng Internet để truyền và gửi dữ liệu.

Ưu nhược điểm của mạng ảo VPN

Hệ thống VPN đã xuất hiện từ rất lâu. Không gian mạng ảo này đem lại cho người sử dụng rất nhiều ưu nhược điểm khác nhau. Trong đó kể đến gồm có:

Ưu điểm của mạng ảo VPN

Một số ưu điểm có thể dễ dàng nhận thấy khi sử dụng hệ thống mạng ảo:

• Các thông tin truy cập, dữ liệu cá nhân được mã hóa cẩn thận giúp cho việc thao tác trên internet của bạn diễn ra an toàn.
• Tránh được các mối đe dọa bị ăn cắp dữ liệu, tấn công của hacker.
• Có thể thoải mái sử dụng mạng internet công cộng mà không lo rò rỉ thông tin cá nhân.
• Cấu hình của VPN hầu như đơn giản, người sử dụng nào cũng có thể dễ dàng hiểu và thao tác nhanh chóng.
• Tăng băng thông, cho phép gửi và tải dữ liệu nhanh chóng.
• Vượt tường lửa, tránh việc bị chặn website tại nhiều quốc gia.

Nhược điểm của mạng ảo VPN

Nhiều người sử dụng hệ thống mạng ảo VPN đánh giá đây là một hệ thống chuyên nghiệp, tốt. Tuy nhiên, cũng bởi nó quá tốt nên phát sinh một số nhược điểm bị động như:

• Không hấp dẫn các trang website trực tuyến yêu thích vì nó làm giảm đi lượng traffic đáng kể.
• Nhiều người lợi dụng hệ thống VPN để thực hiện các hành động bất hợp pháp (vượt tường lửa, dời IP, hack website) ẩn danh.
• Khá tốn kém hàng tháng

Nên sử dụng giao thức nào trong VPN?

VPN là tổng hợp của rất nhiều giao thức khác nhau trong không gian mạng. Mỗi giao thức lại đóng một vai trò nhất định. Nên nếu muốn biết việc sử dụng giao thức nào là hợp lý thì bạn cần phải hiểu tường tận bản chất của các giao thức.

Các giao thức có trong hệ thống VPN

Một số giao thức mà bạn có thể đang quan tâm đối với hệ thống VPN:

Point-To-Point Tunneling Protocol (viết tắt PPTP)

Đây là giao thức đầu tiên được sử dụng trong hệ thống mạng ảo, nó bắt đầu từ năm 1995. Đây là giao thức được chỉ định mã hóa giống như MPPE-128. Với tiêu chuẩn mã hóa này, cần phải có sự hỗ trợ đắc lực từ hai phía để đảm bảo không có rủi ro xảy ra trong quá trình giao tiếp trên không gian mạng.

Nhược điểm của giao thức này chính là quá trình xác thực quá rườm rà, nhiều kẻ có ý định xấu dễ dàng tấn công trong quá trình mã hóa. Nên hiện nay giao thức này được cho là giao thức yếu trong hệ thống mạng ảo VPN.

IP security (viết tắt IPSec)

IP security dùng để bảo mật giao tiếp và các dữ liệu truyền đi trong không gian mạng. Lượng traffic qua IP security cung cấp chủ yếu bởi các Transport mode hoặc tunnel để tiếp tục mã hóa. Transport mode được xây dựng nhiệm vụ mã hóa dữ liệu bên trong các gói data. Các Tunnel sẽ tiếp tục công việc và mã hóa toàn bộ các data package đó.

Giao thức L2TP 

Giao thức này mạnh hơn đáng kể so với giao thức PPTP nhưng nó vẫn khiến cho nhiều người dùng lo ngại vấn đề bảo mật. Phương thức này cũng có khá nhiều lỗ hổng còn chưa khắc phục được. L2TP tồn tại một phương pháp có thể “bẻ khóa” khiến cho các hacker dựa vào đó ăn trộm thông tin của người dùng.

Transport Layer Security và Secure Sockets Layer

Hai giao thức này sử dụng chế độ Handshake -chế độ ảnh hưởng trực tiếp quá trình xác thực tài khoản giữa người dùng và máy chủ.

Internet Key Exchange (viết tắt IKEv2)

IKEv2 (Internet Key Exchange) là một trong những phương thức bảo mật cao trong số các giao thức không gian mạng ảo VPN. Phương thức này có nhiều sự lựa chọn về dạng mã hóa, nhanh chóng xác thực. Thêm vào đó, nó sử dụng thuật toán HMAC để xác minh tính toàn vẹn của dữ liệu được truyền. Nhờ đó  IKEv2 hỗ trợ giao tiếp nhanh, duy trì phiên liên tục ngay cả khi tín hiệu đường truyền hơi kém.

Secure Socket Tunneling Protocol (viết tắt SSTP)

Đây là một sản phẩm được trình làng bởi Microsoft, hỗ trợ trực tiếp trên hệ điều hành Windows. Giao thức này sử dụng mã hóa AES và SSL, SSTP nên được đánh giá rất cao vì cung cấp tính năng bảo mật tốt. Khi sử dụng giao thức, người dùng hoàn toàn yên tâm được bảo vệ dữ liệu cá nhân một cách kín kẽ.

OpenVPN

Đây là một giao thức trong VPN có tính mở cao được xây dựng và phát hành vào năm 2001. Lần đầu tiên OpenVPN ra mắt đã thu hút rất đông người hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin đón nhận.

OpenVPN xây dựng với hệ thống mã nguồn mở, việc kiểm tra rủi ro và lỗ hổng luôn được kiểm soát. Việc mã hóa dữ liệu của giao thức này chủ yếu thông qua thư viện OpenSSL. 

Software Ethernet (viết tắt SoftEther)

Đây là một cái tên khá mới mẻ, dù mới ra đời khoảng 7 năm nhưng nó nhanh chóng được đánh giá là giao thức có tính bảo mật cao. Giống như OpenVPN, Software Ethernet sử dụng hệ thống mã nguồn mở, cho phép hỗ trợ các giao thức mã hóa mạnh nhất hiện tại.

Tốc độ giao tiếp của SoftEther lớn hơn gấp nhiều lần so với các giao thức trước đó, tương thích với nhiều loại hệ điều hành khác nhau, không chỉ bó hẹp trong Windows.

Câu hỏi: “Giao thức VPN nào an toàn nhất?” 

Đây là một câu trả lời khá khó đối với những người nghiên cứu bảo vệ an toàn không gian mạng. Bởi mỗi giao thức khác nhau đều sẽ tồn tại những ứng cử viên sáng giá, có những ưu điểm và nhược điểm nhất định. Nhìn chung, những giao thức mới xuất hiện gần đây dường như đã khắc phục được các giao thức cũ, mở ra một kỷ nguyên mới nghiên cứu trong không gian mạng ảo.

Nếu so sánh, OpenVPN và SoftEther mà giao thức mới, có lợi thế khi sử dụng mã nguồn mở, đảm bảo an toàn hơn trên không gian mạng. IKEv2 thì lại là phương thức mã hóa VPN với cấu hình dễ cài đặt, ít lỗi lầm. SoftEther thì vô cùng hoàn hảo, cực ít lỗ hổng rò rỉ dữ liệu của người dùng.

Thế cho nên, việc đưa ra quyết định nên dùng giao thức nào cho cá nhân, doanh nghiệp cuối cùng nên xem xét những yếu tố khác nữa, chẳng hạn như kinh phí đầu tư của cá nhân và doanh nghiệp, tốc độ đường truyền mong muốn có. Đây cũng là một trong những vấn đề cần quan tâm trước khi tiến hành chọn giao thức trong VPN.

Với các thông tin trên, chúng tôi đã giải đáp cho bạn tường tận về thắc mắc VPN là gì? Khi nào thì cần dùng đến VPN? Hy vọng đây là một bài viết thực sự hữu ích đối với những ai đang quan tâm về vấn đề này. Ngoài ra, cùng theo dõi chonmuamay.com để cập nhật thêm nhiều kiến thức bổ ích nhé!

---

Tìm hiểu thêm: Tại đây